Zaanse Kringen

Wat is de toekomst van de vakbeweging in een snel veranderende wereld? Het is nog steeds moeilijk jongere werknemers lid te maken van de vakbond; er zijn meer oudere dan jongere leden. Zelfstandigen Zonder Personeel, in plaats van een arbeidscontract bij een bedrijf, is in zwang. Bestaat de vakbeweging nog in pak weg 2030? En in welke vorm dan wel? Of heeft de markt en de individualisering zo zijn werk gedaan, dat ieder voor zich gaat? Waarom bestaan er meerdere vakcentrales en sluiten de werknemersorganisaties niet een groot verbond?

En dan nu ook nog de stagnerende economie. Hoe reageert de vakbeweging op deze ontwikkeling en blijft zij invloedrijk in bedrijven en in het centrale overleg tussen werkgevers en werknemers? Want Nederland staat bekend om zijn overlegstructuur tussen regering, werkgevers en werknemers, het zgn. poldermodel, dat vaak zorgt voor stabiele arbeidsverhoudingen. Hoe belangrijk is dit overleg en heeft ons poldermodel nog toekomst. Bovendien zit de economie tegen en hoe stelt de vakbeweging zich dan op?

Over al deze vragen gaan we in Zaanse Kringen praten met streekgenoot Peter Gortzak, vicevoorzitter en algemeen secretaris van de FNV (met 1,2 miljoen leden, verreweg de grootste vakbeweging in ons land) en met Richard Steenborg, voorzitter van de MHP (vakcentrale voor middengroepen en hoger personeel) en namens de werkgevers Ronald de Leij, beleidsadviseur van de AWVN (Algemene Werkgevers Verenging Nederland).

Jurist Peter Gortzak’s eerste contact met de ambtenarij was een bijbaan tijdens zijn studie rechten, als officiële schapenteller op de markt van de gemeente Purmerend. Van 1983 tot 1988 was hij algemeen en juridisch beleidsadviseur van de ACOP (samenwerkingsverband van ABVAKABO FNV en de Algemene Onderwijsbond). Van 1988 tot 1993 was hij bestuurder van ABVAKABO FNV. In 1993 werd hij lid van het dagelijks bestuur van de Nederlandse Politiebond (NPB). In 2000 stapte hij over naar het dagelijks bestuur van ABVAKABO FNV.

Ook Richard Steenborg is jurist, werkte bij het Fenecon, werkgeversorganisatie voor confectieen tricotage-industrie, was vanaf 1989-1998 plv. directeur sociale zaken van KBB (Koninklijk Beheer Bijenkorf), was als zelfstandig adviseur op diverse terreinen werkzaam, en is sinds kort voorzitter van de vakcentrale MHP. Beide heren zijn lid van de Sociaal-Economische Raad, het advies- en overlegorgaan van ondernemers, werknemers en kroonleden. (foto: Dirk Hol)

De socioloog Ronald de Leij, is met ingang van 1 januari 2008 directeur van het Dutch Employers’ Cooperation Program (DECP), een publiekprivaat partnerschap programma ter versterking van werkgeversverenigingen in ontwikkelingslanden. Naast deze functie blijft hij beleidsadviseur van AWVN, voor wie hij van 2003 tot 2008 de functie van Hoofd Strategische Beleidsontwikkeling heeft vervuld. Voor zijn indiensttreding bij AWVN is hij onder meer werkzaam geweest bij VNO-NCW (directeur sociale zaken) en Akzo Nobel (directeur Arbeidszaken en plv. voorzitter van de Nederland directie). De Leij is onder meer voorzitter van de Raad van Toezicht van OSA (Organisatie voor Strategisch Arbeidsmarktonderzoek) en bestuurslid en penningmeester van de NSvP (Nederlandse Stichting voor Psychotechniek).

Drie interessante persoonlijkheden met een rijke maatschappelijke ervaring, behorend tot de top van Nederland, staan borg voor een interessante discussie in deze altijd aantrekkelijke nieuwjaarsbijeenkomst. Misschien zien de heren lichtpunten in de sombere economische berichten die ons overspoelen. Misschien versterken hun standpunten dat het ‘eeuwig polderen in ons land’, steeds maar overleggen en samenwerking zoeken, misschien toch beter is dan het ieder voor zich.

We verheugen ons nu al op een boeiende discussie, onder leiding van Piet van Tellingen, voormalig hoofdredacteur Radio-1 Journaal en lid van de programmacommissie van De Corner.